Musul'un güneyinde bulunan kükürt üretim tesislerinin ateşe verilmesi sonucu oluşan zehirli gazların Türkiye'yi de yakından etkileyecek. Bu tehlikeli olaya karşı Meteoroloji, NASA ve uzmanlar çok ciddi uyarılarda bulundu.
ASİT YAĞMURU VÜCUDUMUZA TEMAS ETMEMESİ GEREKİYOR
Kirli su buharı ile gelen bu asit yağmur bulutlarını gözle göremeyiz. Evimizi havalandırma işlemlerini kısa tutmalıyız. Asit yağmurunda vücudumuzun ıslanmaması gerekiyor. Uzmanlar eğer ıslanırsak derhal üzerimizi değiştirip duş almamız gerektiği hakkında çok ciddi uyarılarda bulunuyor. Her ne kadar önlemler almaya çalışsak dahi bu olayların etkileri yıllarca sürebilir.
NASA ÇOK CİDDİ UYARILARDA BULUNDU
NASA, Terra ve Agua uyduları, Mişrak’taki yangını 20 Ekim’de belirledi, kükürt tesisinden yayılan beyaz duman bölgeyi kapladı ve birkaç gün içinde zehirli gazlar rüzgarın da yardımıyla atmosfere yayıldı. NASA’nın 24 Ekim’de yayınladığı haritada, tesisin yanmasının ardından açığa çıkan ‘sülfür dioksit'in, Tıkrit ve başkent Bağdat’ın dışında Türkiye’nin güneydoğusuna da yayıldığı görülüyor.
METEOROLOJİ'DEN ASİT YAĞMURU AÇIKLAMASI
Meteorolojik şartlar göz önüne alınarak, Bugün bölgede güneyli rüzgâr akışlarına yağış eşlik etmesi beklenmediğinden asit yağmuru riskinin oldukça zayıf olduğu değerlendirilmektedir. Yağışla birlikte bölgedeki rüzgâr akışlarının zamanla kuzey yönlere dönmesi beklendiğinden asit yağmuru riskinin zayıf olduğu değerlendirilmektedir.
Uydu görüntüleri analizlerinde bugün güneyli hava akımları ile ülkemizin güneydoğu kesimleri üzerine etkisini azaltarak gaz taşınımı olduğu görülmektedir. Bu gece tekrar başlaması beklenen yağışın atmosferde bulunan bu gazı ilk etapta yere indirmesi söz konusudur. Daha sonra ise rüzgar döneceği için bölgeden ülkemiz üzerine gaz taşınımı ve asit yağmuru riski beklenmemektedir.
ASİT YAĞMURU NEDİR?
Asit yağmurları, fosil yakıtların yakılması ile ortaya çıkan yağışlar olarak tanımlanmaktadır. Endüstriyel faaliyetin ve enerji tüketiminin yoğun olarak gerçekleştiği yerlerde yakılan petrol ve kömür gibi fosil yakıtlarının azot ve kükürt gazlarını aşığa çıkarmasının ardından bu gazların bulutlarda bulunan su buharı ile tepkimeye girmesi söz konusudur. Bu tepkimenin sonucunda ortaya sülfürik ve nitrik su buharı ortaya çıkar. Bu asitler ise çiğ, sis, kar ve yağmur gibi doğal olaylarla beraber yeryüzüne ulaşır.
Normal şartlar altında oluşan yağmurlar 5.6 pH değerine sahiptir. Bunun altında bulunan yağışlar ise asit yağmurları olarak adlandırılır. Özellikle sanayi devriminden sonra azot ve kükürt gazlarının atmosferde hızla birikmesi ile etkilerini hissettirmeye başladığı görülür. İlk olarak ise 1852 yılında sanayinin beşiği olarak adlandırılan İngiltere'de Robert Angus Smith isimli bir bilim adamının bu olayla hava kirliliği arasındaki bağlantıyı çözdüğü görülür.
ASİT YAĞMURU NERELERDE GÖRÜLÜR?
Asit yağmuruna bağlı çevre kirliliğinin gözle görülür etkileri ilk kez Almanya’da 1970’lerin başında gözlendi. Bugün bütün dünya ülkelerinde kaygı verici boyutlara ulaşan bu sorunun en önemli yanı rüzgârların asitli dumanları yüzlerce kilometre öteye sü-rükleyebilmesidir. Bu yüzden çevre kirliliği çoğu kez asit yağmurlarının düştüğü bölgede değilrüzgâra açık başka yerlerde görülür. Örneğin İngiltere’nin sanayi merkezlerinden yükselen dumanlar bu bölgede sürekli olarak kuzeydoğu yönünde esen rüzgârların etkisiyle İskoçya ve İskandinavya’ya sürüklenerek buralardaki ormanlara büyük zarar verir. Aynı nedenle ABD’nin yakıt tüketimi arttıkça yalnız bu ülkede değil Avrupa’nın birçok yerindeGüney Amerika ve Avustralya’da çevre kirliliğinden etkilenen alanlar giderek genişleyecektir. (Şifa Kaymak)
Şifa Kaymak
