14297,41%1,00
42,70% 0,01
50,25% 0,18
5927,74% 0,44
9539,73% 0,61
İntenet alışverişine ilişkin onay SMS’i ve uyarı mesajını tüketiciye gönderdiğine yönelik belge sunamayan banka, mahkeme tarafından kusurlu bulundu. İstanbul’da yaşayan H.D., kendisine ait kredi kartından bilgisi ve onayı dışında internet üzerinden alışveriş yapıldığı iddiasıyla kredi kartlarının hesabının bulunduğu bankaya hatanın düzeltilmesi için başvuruda bulundu. Kart bilgilerinin kötü niyetli kişiler tarafından ele geçirildiğini, daha önce hiçbir şekilde işleminin olmadığı başka bir bankanın alt şirketi vasıtasıyla izni ve bilgisi olmaksızın toplamda 13 bin 350 lira harcama yapıldığını belirten H.D., ilgili şirketten de zararının karşılanmasını istedi ve ayrıca Cumhuriyet Savcılığına faillerin bulunarak cezalandırılması talebiyle dilekçe verdi. Bir yandan savcılık soruşturması sürerken hem bankasından hem de şirketten olumsuz sonuç alan H.D., zararının banka tarafından karşılanması talebiyle konuyu Eyüpsultan İlçe Tüketici Hakem Heyetine taşıdı. Avukatı tarafından hakem heyetine sunulan dilekçede, "13 bin 350 lira tutarında 6 adet harcama yapılmıştır. Müvekkilimiz her iki kart nezdinde de yaşamış olduğu mağduriyetinin tazmini amacıyla hakkında başvuru yapılan şirketin çağrı merkezi ile görüştüğünde müvekkilimize belirtilen kartlarla yapılan harcamalara ilişkin ödeme yapmasını daha sonra söz konusu ödemelerin kendisine iade edileceği beyan edilmiştir. Fakat müvekkilimizin başvurusuna ilişkin ilgili banka tarafından mail cevaplarında müvekkilimizin talebinin olumsuz sonuçlandığı bildirilmiştir" ifadesi kullanıldı. Bilgisi ve izni olmaksızın yapılan para aktarımlarına ilişkin 13 bin 350 liranın bankalara uygulanan en yüksek mevduat faizi ile ödenmesinin talep edildiği dilekçeyi inceleyen hakem heyeti, şikayet edilen kuruluşlardan savunma yanıtı gelmemesine rağmen söz konusu talebi, "Dolandırıcıların tespiti olduğundan söz konusu başvurunun adli makamlar ve savcılığın görev alanına girmesi ve hakem heyetimizin görevsizliği nedeniyle talebin reddine karar verilmesi gerekmiştir" ifadesiyle reddetti.
Banka kusurlu tüketici haklı
Konuyu avukat aracılığıyla İstanbul 10. Tüketici Mahkemesine taşıyan H.D.’nin şikayeti üzerine mahkeme tarafından görevlendirilen bilirkişinin sunduğu raporda şu ifadelere yer verildi:
"Davaya konu işlemlerin, davacının kredi kartlarından (3D Secure şifreli) (3D şifre/SMS/onay) kullanılarak gerçekleştiği tespit edilememiştir. Nihai takdir yüce mahkemenize ait olmak üzere; yapılan incelemede gerçekleştirilen işlemlerin, davalı bankanın kontrol ve denetimi altında yapıldığına dair erişim ve işlem güvenliği ile ilgili somut veriler dava dosyasına sunulmadığından, aksi ispatlanmadığı sürece ispat yükümlülüğü davalı bankada olduğundan ve bu verilere (evrak/belge) sadece davalı banka erişebileceğinden, gelinen aşamada ilgili işlemlerden davalı bankanın sorumluluğuna gidilebileceği görüş ve kanaatine varılmıştır." Mahkeme ise ilgili kanun maddeleri ve bilirkişi raporunu da göz önünde bulundurarak tüketiciyi haklı buldu ve "13 bin 350 liranın tüketici hakem heyetine başvuru tarihi olan 29 Mart 2024’ten tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 615 liranın başvuru ve 911 lira karar harcının davalıdan alınarak devlet hazinesine gelir kaydına, davacı tarafından yapılan toplam 3 bin 42 liralık yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine" kesin olarak karar verdi.
"Onay SMS’i ve uyarı mesajı gelmediyse sorumlu bankadır"
Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu, söz konusu süreci takip ettiğini ve mahkeme tarafından verilen kararı okuduğunu belirterek, tüketici lehine bu kararın aslında çok önemli olduğunu söyledi. İnternet bankacılığı sistemini kurup hizmete sunan bankanın, mudinin kastı, kötü niyeti ve suç sayılır eylemini kanıtlayamadığı sürece kendisine emanet edilen paradan (ve diğer yatırım araçlarından) güven kuruluşu vasfı nedeniyle sorumlu olduğunu vurgulayan Ağaoğlu, şunları kaydetti: "Yargıtayın içtihat haline gelmiş kararlarında görüldüğü üzere, davacının zararın meydana gelmesinde kusurunun bulunduğunu ispat yükümlülüğü davalı bankadadır. Banka, internet bankacılığı işlemlerinde işlem yapanın gerçek müşteri olup olmadığını belirleme yönünde, gerekli altyapıyı sağlayarak güvenlik önlemlerini almak zorundadır. 5464 Sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu, bu konuda çok açık. Tüketicinin kartından bilgisi ve onayı olmadan alışveriş yapıldıysa, bankaya 24 saat içinde bildirimde bulunduğu takdirde yapılan harcamaların sadece 150 liralık kısmından sorumludur. Banka herhangi bir SMS, onay ya da uyarı mesajı göndermediyse tüketici harcama itirazı için 24 saatle sınırlı da değildir. Banka normalde kredi kartından alışverişlerde şifre gönderiyor. Şifre gönderse bile harcamayla ilgili mesaj da gönderiyor, ’Bu size ait değilse arayın’ diye uyarıyor. Söz konusu olayda tüketiciye ne mesaj geliyor ne onay var ne de uyarılıyor." Ağaoğlu, internet bankacılığında benzer sorunu birçok tüketicinin yaşadığını belirterek, "Banka her türlü güvenliği almak zorunda. İzniniz ve onayınız dışında yapılan alışverişlerde bankalar tamamen kusurludur. Tüketicilerin kartlarındaki harcamaları sıklıkla kontrol etmesi gerekir" dedi.
